Taşıma ve Lojistik Hukuku

---

Taşıma ve Lojistik Hukuku gerek Türkiye’de gerekse de dünyada endemik hukuk alanlarından biridir. Taşımacılık ve lojistik hukukuna aynı zamanda CMR hukuku da denmektedir ve uluslararası taşımacılık kurallarını düzenlemektedir. Ancak bilindiği gibi lojistik faaliyet sadece taşımadan oluşmamaktadır. Bir mal, hizmet veya bilgi akışının üretim noktasından tüketim noktasına kadar olan tedarik zinciri içindeki hareketinin etkili ve verimli bir şekilde taşınması, depolanması, kontrol altında tutulması, gümrüklenmesi ve dağıtılmasına yönelik süreçleri kapsamaktadır. Bu tanım içinde taşıma ve taşıma hukuku en büyük paya sahip olmakla birlikte, depolama, gümrükleme, ambalajlama, sigortalama, gibi tedarik zincirinin her aşaması ve bunun hukuki alt yapısı yasalar ile çerçevelendirilmiştir. CMR, ülkemizin de taraf olduğu eşyaların karayolundan uluslararası nakliyatı için mukavele sözleşmesidir. Karayolu taşımacılığı, demiryolu taşımacılığı, deniz taşımacılığı ve alanlarında uluslarası sözleşmelerle belirlenen kurallar yanı sıra yeni Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hükümlerle taşıma ve lojistik hukuku yeni bir boyut kazanmıştır. Lojistik hukuku ve taşıma hukuku birlikte düzenlenmiştir ve birlikte ele alınmaktadır. Lojistik ve taşıma hukuku incelenirken ilk olarak bilinmesi gereken CMR kavramının ne olduğudur. CMR bir sözleşmedir. İlk defa Cenevre’de gerçekleşen toplantı 1956 yılında gerçekleşmiş ve toplantıda CMR gündeme getirilmiştir. Gündeme gelmesinin ardından kabul edilen sözleşme, karayolu üzerinden taşımacılık ve ticaret yapılması için uyulması gereken kuralların bütününü kapsamaktadır. CMR bir belge olarak da tanımlanabilir. Yani sonuçta bu belgeyi almadan taşımacılık yapılması mümkün değildir çünkü uyulacak olan kurallar ve taşıma hizmetinin gerçekleşmesi tamamen CMR şartlarına bağlıdır. CMR içerdiği düzenlemeleri birçok ülke kabul etmiş olduğu için uluslararası alanda taşıma ile alakalı hukuksal hak süreçlerinin belirlenmesinde etkili olarak ortaya çıkar.